E-Dönüşüm Uygulamaları Yol Haritası
e-Belge uygulamalarına dahil olma zorunluluğunun bazı maddelerinde brüt satış hasılatı baz alınarak kurallar belirlenmektedir. Kurumlar Vergisi Beynannemesi’nde doldurulan gelir tablosunda demirbaş satışları brüt satışlar içine dahil edilmezken KDV Beyannamesi’nde demirbaş satışları kümülatif toplam içine dahil edilmektedir. Peki demirbaş ve araç satış bedellerinin toplamı brüt satış hasılatına dahil edilmekte midir?
Demirbaş ve araç satış bedeli 453 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin 2/(a) bendinde belirlenen brüt satış hasılatı rakamının hesabına dahil edilmemektedir.
2018 brüt satış hasılatı 10 Milyon TL 01.01.2020’de e-Fatura, e-Arşiv, e-Defter uygulamalarına zorunlu geçecekler mi, yoksa 5 Milyon TL ve üzeri olarak değerlendirilip e-Fatura ve e-Arşive 01.07.2020’de e-Deftere 01.01.2021’de mi geçecekler?
19.09.2019’da yayınlanan Vergi Usul Kanunu 509 Sıra No’lu Genel Tebliği ile 397, 415, 421, 433, 462, 463, 487 Sıra No’lu tebliğler yürürlükten kaldırılmıştır.Bu tebliğ’in 2/(a) bendinde “2014’de brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler. 01.01.2016 tarihinden itibaren, 2015 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler ise ilgili hesap dönemine ilişkin Gelir/Kurumlar Vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap döneminin başından itibaren, e-Fatura ve e-Defter uygulamasına geçmek zorundadır.” ifadesi geçmektedir. Bu kapsamda 2018 cirosu 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler 01.01.2020 itibari ile e-Fatura ve e-Defter uygulamasına geçmek zorundadır. Yeni yayınlanan 509 Sıra No’lu Tebliğin IV.2.2. e-Arşiv Fatura Uygulamasına dahil olması ifadesi yer aldığında dolayı bu mükelleflerin aynı zamanda e-Arşiv uygulamasına da geçmesi gerekmektedir.
Zorunlu e-Fatura ve e-Arşiv saklama şartları nelerdir?
GİB portalında 6 aydan önce gönderilen, gelen fatura ve yanıtlar portaldan silinmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığı faturalarınızı GİB sunucularında saklamayı taahhüt etmemektedir. Olası bir durumda faturanızı sistemde bulamadığınız takdirde GİB sorumluluk almamaktadır.
Faturaları ve posta kutusu yanıtlarını saklamak mükellefin kendi sorumluluğundadır. Ancak mükellefler özel entegrasyon yöntemini kullanıyor ise Başkanlıktan onay almış entegratör firma ile yapmış olduğu sözleşmelere istinaden faturalarını entegratör firma sisteminde saklayabilir.
Faturaların Vergi Usul Kanunu uyarınca beş yıl boyunca saklanması zorunluluğu bulunmaktadır.
Arşivlemede GİB için önemli olan faturanın XML belgesidir. Çünkü bu, geçerli halidir. e-Faturanın pdf hali, kağıt çıktısı, e-posta ile gönderilmesi, “Aslı Gibidir” yazılması vs. geçersizdir. Geçerli hali GİB üzerinden başarıyla geçmiş XML’idir. Faturaların XML halinde saklanması gerekmektedir. Fatura XML’i istendiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir.
Hangi faturalara e-Arşiv Fatura düzenleme zorunluluğu getirilmiştir?
e-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce, 01.01.2020 tarihinden itibaren düzenlenecek faturaların, vergiler dahil toplam tutarının 30 Bin TL’yi (vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından vergiler dahil toplam tutarı 5.000 TL’yi) aşması halinde, söz konusu faturaların, “e-Arşiv Fatura” olarak Başkanlıkça sunulan e-Belge düzenleme portalı üzerinden düzenlenmesi zorunludur. Söz konusu faturaların e-Arşiv Fatura yerine matbu (kağıt) fatura olarak düzenlenmesi veya alınması halinde, faturayı düzenleyen ile nihai tüketici dışındaki vergi mükellefiyeti bulunan alıcı hakkında düzenlenen veya alınan her bir kağıt fatura için ayrı ayrı olmak üzere Kanunun 353’üncü maddesinde öngörülen cezai hüküm uygulanır.
Satıcı ve alıcının her ikisininde e-Fatura uygulamasına kayıtlı kullanıcılar olması halinde, bunlar arasında düzenlenen faturaların tamamının e-Fatura olması gerekmektedir. Aynı günde aynı lkişilere düzenlenen faturalar topluca birlikte değerlendirilecek olup faturaların vergiler dahil tutar toplamının belirtilen tutarı aşması halinde, söz konusu faturaların e-Arşiv Fatura olarak düzenlenmesi ve alınması zorunluluğu bulunmaktadır.
VUK 509’a göre aynı gün içerisinde vergi mükelleflerine toplamda vergiler dahil 5.000 TL olan faturaların e-Arşiv sistemi ile kesilmesi gerekmektedir, denilmektedir. Esnaf sabahtan 3000 TL’lik mal sattı, kağıt fatura kesti, aynı müşteri akşam geldi, 2500 TL’lik tekrar alışveriş yaptı bu durumda ne yapmak gerekiyor?
509 No’lu VUK GT’nin ilgili maddesinde; “… faturalar topluca birlikte değerlendilrecek olup, … faturaların e-Arşiv Fatura olarak düzenlenmesi ve alınması zorunluluğu bulumaktadır.” açıklamasına yer verilmiştir. Sabah yapılan alışverişe ait kâğıt faturayı her iki mükellef de kayıtlarına almayıp (ticari teamüllere göre iptal edip) akşam yapılan alışveriş ve sabah yapılan alışveriş ile birlikte toplamını kapsayan e-Arşiv Fatura düzenlenmelidir.
e-Fatura İrsaliye yerine geçer mi?
e-Fatura uygulamasına kayıtlı diğer mükellefler, aralarında yapmış oldukları mal ve hizmet alım-satımları nedeniyle düzenlemek zorunda oldukları e-Faturalarda, düzenleme tarihi yanında düzenleme zamanının da saat ve dakika olarak gösterilmesi suretiyle e-Faturanın alınacak kağıt çıktısı üzerine “İrsaliye yerine geçer.” ifadesinin yazılması ve satıcı veya yetkilisi tarafından imzalanması halinde herhangi bir izne gerek bulunmadan irsaliye olarak kullanılması mümkündür. Ancak bu uygulama e-Faturanın malın teslimi anında düzenlenmesi durumunda söz konusu olabilecektir.
e-Arşiv Fatura İrsaliye yerine geçer mi?
e-Arşiv Fatura üzerine “İrsaliye yerine geçer.” ibaresini eklemeniz ayrıca Sevk İrsaliyesi düzenleme zorunluluğunu ortadan kaldırır.
Sevkiyat bir veya birden fazla İrsaliye ile gerçekleşti ve tek bir e-Fatura veya e-Arşiv Fatura düzenlendi ise faturalarda İrsaliye bilgileri yer almak zorunda mı?
e-Fatura üzerinde birden fazla İrsaliye numarasına yer verilmesi mümkündür. e-Faturada İrsaliye numaralarının belirli bir aralık belirtilerek gösterilmesi mümkün bulunmadığı gibi İrsaliye numaralarının e-Faturaya ek yapılacak ayrı bir belge üzerinde de gösterilmesi mümkün değildir. e-Faturaya konu olan İrsaliye numarası ve tarihlerinin tek tek fatura üzerinden belirtilmesi gerekmektedir.
e-Arşiv Fatura’yı alıcıya mail olarak iletmek yeterli midir?
e-Arşiv Uygulaması kapsamında düzenlenen faturanın kâğıt ortamında teslim edilmesi esastır. Ancak e-Arşiv Uygulaması kapsamında düzenlenen faturalar, alıcısının talebi doğrultusunda (bu talep herhangi bir iletişim aracı ile olabilir) ve söz konusu faturanın basılabilir görüntüsünün eklenmesi koşuluyla e-Fatura uygulamasına kayıtlı olmayan mükelleflere elektronik ortamda mail olarak da iletilebilecektir.
e-Fatura Uygulamasına dahil olan mükelleflerin e-Arşiv Fatura Uygulamasına geçiş zorunluluğu var mıdır?
e-Fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunan mükellefler ve isteğe bağlı olarak e-Fatura uygulamasına VUK 509 Sıra No’lu Tebliğin yayım tarihi itibariyle geçmiş olan mükellefler 01.01.2020 tarihine kadar, VUK 509 Sıra No’lu Tebliğin yayım tarihinden itibaren isteğe bağlı olarak ya da bu Tebliğ ile e-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu nedeniyle e-Fatura uygulamasına dahil olan mükellefler ise, e-Fatura uygulamasına zorunlu veya gönüllü geçecekleri süreler içerisinde başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Arşiv Fatura uygulamasına da geçmeleri ve bu tarihten itibaren düzenleyecekleri faturaları, e-Fatura veya e-Arşiv Fatura olarak düzenlemeleri zorunludur.
e-Fatura Uygulamasına dahil olan mükelleflerin e-Defter Uygulamasına geçiş zorunluluğu var mıdır?
e-Fatura uygulamasına dahil olan mükelleflerden, geçmiş dönemlerde getirilen bir zorunluluk ile sisteme dahil olanlar 01.01.2020 tarihi itibari ile e-Defter uygulamasına da geçmek zorundalar. İsteğe bağlı olarak e-Fatura uygulamasına geçen mükellefler için ise e-Defter uygulamasına geçiş ile igili bir zorunluluk getirilmemeiştir.
Zorunlu e-Defter saklama şartları nelerdir?
Defter dosyaları ile bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının, gizliliği ve güvenliği sağlanacak şekilde e-Defter saklama hizmeti yönünden teknik yeterliliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde 01.01.2020 tarihinden itibaren asgari 10 yıl süre ile muhafaza edilmesi zorunludur.
e-Belge olarak düzenlenmesi gerekirken kâğıt olarak düzenlenen belgelerin yükümlülüğü nedir?
Bu belgeler yok hükmündedir ve bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için 290 TL aşağı olmamak üzere bu belgelerin meblağının %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. Kesilecek bu ceza bir takvim yılı içerisinde 148.000 TL’yi geçemez.
e-Belge olarak düzenlenme zorunluluğu getirilen belgeler hangi hallerde kâğıt olarak düzenlenebilir?
a) Başkanlığın ve e-Belge uygulamarına taraf olan diğer kamu kurum ve kuruluşlarının bilgi işlem sistemlerinde meydana gelen arıza, kesinti ile bu sistemlerde yapılan bakım,
b) İspat veya tevsik edilmek kaydıyla, mükellefin ya da Başkanlıktan izin almış özel entegratör kuruluşların bilgi işlem sistemlerinde meydana gelen arıza, kesinti ile bu sistemlerde yapılan planlı bakım (yazılı bildirimde belirtilen süre ile sınırlı kalmak kaydıyla),
c) İspat veya tevsik edilmek kaydıyla, kullanılmakta olan mali mührün veya elektronik imza aracının arızalanması veya çalınması (yeni mali mühür veya elektronik imza aracının temini süresince),
özel usulsüzlük cezası kesilmez.
